Hiç çalışmamış gibi gözükebilirsiniz, primlerinize dikkat!

Son zamanlarda SGK primleri tam yatırılmış olmasına rağmen, emeklilik başvurularında günlerinin eksik olduğunu fark edenlerin sayısı dikkat çekici biçimde artıyor. 2025 yılının ilk altı ayında, Sosyal Güvenlik Kurumu’na sadece prim günü eksikliğiyle ilgili yapılan bireysel başvuru sayısı 58 binin üzerine çıktı. 2024 yılında bu sayı 92 bin olarak kaydedilmişti. Uzmanlar, bu artışı hem kayıt dışı istihdam hem de sahte sigorta uygulamalarının yoğunluğuna bağlıyor. Geçtiğimiz haftalarda yaşanan bir örnek olay, kamuoyunda geniş yankı uyandırdı. İstanbul’da özel sektörde çalışan bir kadın işçi, emeklilik başvurusunda bulunmadan önce SGK sisteminde toplam gün sayısını kontrol ettiğinde, yaklaşık 2 yıllık; yani 720 günlük sigortalı süresinin görünmediğini fark etti. Tüm bordrolarının ve maaş ödemelerinin eksiksiz olduğunu belirtmesine rağmen sistemde bu günlerin yer almadığını gören işçi, SGK’ya dilekçeyle başvurarak soruşturma başlatılmasını talep etti. Kurum henüz konuya ilişkin resmi açıklama yapmasa da, incelemenin aylar sürebileceği belirtiliyor. 

Sahtecilik yalnızca dolandırıcılık değil, aynı zamanda çok ciddi bir ekonomik yük anlamına da geliyor. Asgari ücretli bir çalışan için işverenin SGK’ya ödemesi gereken ortalama prim tutarı, Temmuz 2025 itibarıyla aylık 8.689 TL. Ancak bazı kişiler işverene, “Sen bana ayda 5 bin ver, beni sigortalı göster yeter” diyerek yasa dışı tekliflerde bulunabiliyor.

CEZASI VAR

SGK uzmanı Ali Tezel ise son yıllarda yaygınlaşan bir başka tehlikeye dikkat çekerek, sahte sigortalılık vakalarında hem çalışanların tüm haklarını kaybettiğini hem de işverenlerin ağır cezalarla karşılaştığını vurguluyor. Tezel, sahte sigortalı olarak gösterilen kişilerin, SGK tarafından yapılan incelemelerde tespit edilmesi durumunda yaşlanacakları ise şöyle özetledi. “Bu durumda kişinin sigorta süresi tamamen iptal edilirken, bu sürede yatırılmış olan primler de SGK’ya gelir olarak kaydedilir. Emekli maaşı bağlandıktan sonra bile sahtecilik tespit edilirse, maaş kesilir, ödenen tüm aylıklar geri alınır ve sorumlu işveren hakkında ‘resmi evrakta sahtecilik’ suçundan adli işlem başlatılır. 2025 yılı itibarıyla sahte sigorta nedeniyle tespit edilen işverenlere uygulanan idari para cezaları, 150 bin TL’yi aşmaktadır.”

GERİYE DÖNÜK YAPILAMAZ

Avukat Gizem Gonce ise sigorta primleri konusunda işveren ve işçilerin çok sık karşı karşıya geldiğini belirterek, “SGK kişinin prim günleri eksik olduğunda işçinin haklarını kullanmasına izin vermiyor. Çalışanlar sağlık, emeklilik, doğum izni gibi haklarından faydalanamıyor ve mağdur oluyor” diye konuştu. Bu durumda işçinin dava açma hakkı olduğunun altını çizen Gonce, vatandaşların sigortalı oldukları günden itibaren prim günlerinin ödenip ödenmediğini kontrol etmeleri gerektiğini söyledi. İşçinin, çalıştığı kurumdaki bordrolarına sık sık bakmasının da önemine değinen Gonce, şunları söyledi: “Kişi, emekli olacağı zaman günleri eksik çıktığını fark edebilir ve geriye dönük sigorta da işletilemeyeceği için yaş şartını karşılasa da primleri eksik olunca ne yazık ki emekli yapılamaz.”

SGK’nın resmi verilerine göre, Türkiye’de aktif olarak çalışan yaklaşık 16,2 milyon kişi bulunuyor. Ancak bunların içinde yaklaşık 850 bin kişi, çalıştığı hâlde sistemde eksik primle yer alıyor veya hiç görünmüyor. Her yıl ortalama 35.000 kişi, bu nedenle dava açmak zorunda kalıyor.

SAHTELİK YAPAN YANDI

“”Fiilen aktif olarak çalışmadığı halde primini elden ödeyerek bir işte çalışıyormuş gibi gösterilenler, bu durum SGK tarafından tespit edildiğinde sigorta süreleri iptal edilip, yatırılmış primler Sosyal Güvenlik Kurumu’na gelir olarak alınmaktadır. Emekli aylığı bağlandıktan sonra sahte sigorta yaptırmış olduğu tespit edilenlerin ise emekli aylığı kesilerek ödenmiş aylıklar da kendilerinden tahsil edilmektedir. Sahte sigortalı gösteren işletmelerine de yüksek idari para cezaları uygulanmaktadır.”

NELER YAPILMALI? 

“Başvuruların şahsen yapılması da önemli bir şarttır. Bir başkası adına SSK primini geri almak için başvuru yapılmasına izin verilmemektedir. Başvuru yapacak olan kişilerin kendi adlarına işlemi gerçekleştirmesi gerekir. Prim iadesini alabilmek için bir dilekçe hazırlanması ve Sosyal Güvenlik Kurumuna başvuru yapılması gerekir. Başvurular şahsen ve kuruma gidilerek yapılır. Dijital ortamdan veya e- devlet üzerinden SGK primini geri almak için başvuru yapılmasına izin verilmez.”

[email protected]

Kaynak: Web Özel

Başa dön tuşu
Haber Nopolitik